W styczniu 2023 roku mijają trzy lata od rozpoczęcia budowy komory startowej dla maszyny, która wydrążyła tunel pomiędzy wyspami Wolin i Uznam. W tym czasie na budowie trwała między innymi budowa dróg, ramp dojazdowych do tunelu, konstrukcji wewnętrznych, jak również wyjść ewakuacyjnych przy zastosowaniu metody mrożenia gruntu.
Marzec 2022, czyli bye bye „Wyspiarko”
Maszyna TBM (Tunnel Boring Machine), która wydrążyła tunel pod Świną i połączyła wyspy Uznam i Wolin, wiosną 2022 roku została zdemontowana i wróciła do Chin. Wyspiarka była w stanie wydrążyć w ciągu minuty maksymalnie 6 centymetrów tunelu, jednocześnie układając betonowe pierścienie obudowy i usuwając urobek.
– Z uwagą śledziliśmy kolejne etapy budowy tunelu: instalację maszyny TBM, proces drążenia, następnie mrożenie gruntu i wiele innych skomplikowanych procesów, które krok po kroku, dzień po dniu zbliżały nas do celu – wykonania stałego połączenia pomiędzy wyspami Uznam i Wolin – mówi Prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz. – I możemy już być pewni, że wkrótce przejedziemy na wyspę Uznam bez oczekiwania na prom. To jeszcze tylko kilka miesięcy cierpliwości. To nic w odniesieniu do tego, ile lat czekaliśmy na gotowy tunel. Dzień otwarcia na pewno będziemy świętować razem z mieszkańcami Świnoujścia i naszymi gośćmi, na który już dziś wszystkich zapraszam.
Tunel drogowy pod Świną będzie najdłuższą przeprawą podwodną w Polsce. Wraz z drogami dojazdowymi będzie miał prawie 3,2 kilometra długości, a sam odcinek wydrążony przez maszynę TBM wynosi dokładnie 1483,8 metrów.
Konstrukcja dla jezdni
Dla jezdni w tunelu trzeba było przygotować konstrukcję pod nią, czyli zmontować i scalić prefabrykaty.
– Produkcja prefabrykatów to wieloetapowy proces – od czyszczenia form, montażu akcesoriów i ułożenia betonu – mówi Jacek Król, Inżynier Rezydent z konsorcjum SWECO/Lafrentz. – Przygotowane wcześniej kosze zbrojeniowe były wkładane do form przy pomocy suwnicy, a potem zalewane betonem. Dalej, w trakcie dojrzewania betonu, prefabrykaty zostały poddane obróbce cieplnej. Rozformowane, gotowe do transportu elementy były układane na placach składowych.
W tunelu prefabrykaty zostały połączone konstrukcyjnie przy pomocy śrub, a później uszczelnione specjalnym sznurem zapewniającym właściwe warunki ochrony przeciwpożarowej.
– To był udany rok na budowie tunelu pod Świną. W zeszłym miesiącu oba brzegi zostały połączone płytą drogową, więc można powiedzieć, że jesteśmy o krok od celu, jakim jest oddanie tunelu do użytku mieszkańców Świnoujścia. Już za kilka miesięcy tą trasą poruszać się będą nie tylko samochody Wykonawcy, pracujące na budowie. Zanim to nastąpi, muszą jednak zakończyć się niezbędne prace wykończeniowe czy instalacyjne nie tylko w tunelu, ale też w pomieszczeniach służących do obsługi całej inwestycji. Jesteśmy dobrej myśli, że Wykonawca zakończy sukcesem zadanie w połowie 2023 roku – mówi Barbara Michalska, Zastępca Prezydenta Miasta Świnoujście.
Teraz powstanie jezdnia
Jak przebiega budowa jezdni w tunelu? Wykonana została izolacja, trwają też prace przy dylatacjach. W komorze startowej i odbiorczej wykonywane są kapy i chodniki, niedługo rozpoczną się prace przy izolacji i układanie warstw bitumicznych. Poza tunelem większość prac drogowych jest już wykonana. Do zrobienia pozostała między innymi nawierzchnia bitumiczna ścieżek pieszo-rowerowych po stronie wyspy Wolin, elementy brukowe i oznakowanie. Obecnie większość prac odbywa się jednak w tunelu, ze względu na harmonogram, jak i na warunki pogodowe. Zgodnie z planem Wykonawcy, nawierzchnia asfaltowa w tunelu będzie wykonywana w marcu tego roku i potrwa około 30 dni.
Wyjścia ewakuacyjne prawie gotowe
W 2022 roku najważniejsza była jednak budowa dwóch wyjść ewakuacyjnych, które powstały przy zastosowaniu metody mrożenia. Aby je wykonać, trzeba było przebić się przez obudowę tunelu, co umożliwiło zamrożenie gruntu. Zasada działania zamrażania polega na ciągłym przenoszeniu ciepła z gruntu do atmosfery. W wyniku tego grunt ulega ochłodzeniu, a woda wypełniająca pory zostaje zamrożona, tworząc warstwę lodu. Zamrożony grunt zamienia się w wodoszczelną bryłę. Aktualnie przy budowie wyjść ewakuacyjnych pozostały roboty wykończeniowe – stolarka oraz ślusarka i roboty instalacyjne.
Powstający pod cieśniną Świny tunel jest jednorurowy. W każdym kierunku będzie po jednym pasie ruchu o szerokości 3,5 metra oraz pasy awaryjne po około 2 metry szerokości.
Głównym Inwestorem jest Gmina Miasto Świnoujście. Inwestorem zastępczym Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział Szczecin. Wykonawcą jest konsorcjum PORR/Gülermak. Nadzór nad projektem pełni SWECO/Lafrentz. Całkowity koszt inwestycji to ponad 900 milionów złotych, z czego prawie 775,7 milionów to dofinansowanie z Unii Europejskiej (85 procent). Resztę, inwestor Gmina Miasto Świnoujście, dokłada z własnego budżetu.